Affichage des articles dont le libellé est Lịch sử. Afficher tous les articles
Affichage des articles dont le libellé est Lịch sử. Afficher tous les articles

mardi 16 avril 2024

Đỗ Hùng - Cảm tình viên (The Sympathizer)


Tập 1 xem khá ấn tượng, nhưng cảm giác phim điện ảnh hơn là ti vi.

1. Cô Kỳ Duyên đẹp và thoát hẳn chất người dẫn chương trình.

2. Giọng Bắc 54 của một số nhân vật phụ nữ Sài Gòn (như nhân vật cô Kiều Chinh đóng) nghe hay.

3. Giọng mấy người còn lại nói tiếng Việt lơ lớ.

4. Tiếng Việt (nói) có vẻ được dịch từ kịch bản tiếng Anh sang nên khá gượng. Nhân vật Phan Xi Nê đóng nói những câu lúc tra tấn cô giao liên Việt Cộng nghe như đang diễn kịch. Cô giao liên Việt Cộng bị tra tấn mà nói “Sài Gòn thất thủ” nghe không ổn lắm, “sụp đổ” nghe ổn hơn.

samedi 13 avril 2024

Trịnh Đình Sĩ - Trăm Năm, Bánh Croissant

Chắc chắn, bất cứ ai trong chúng ta, trước nay qua đời mình cũng từng cầm loại bánh này nhiều lần. Hình thức và nội dung của nó có thể rất khác nhau ở xứ Việt, to nhỏ, giòn hay mềm, có nhân phô-ma hay không nhưng tựu trung, trước sau nó vẫn chỉ có hai cái tên phổ biến: Croissant, hoặc “con Cua” (Crabe). (1)

... Điều buồn cười nhất, bây giờ nếu bạn đi mua loại bánh này nơi những lò bánh mì đã “Việt hóa” 100 % hoặc những xe bánh mì thịt, thậm chí nơi cả những tiệm bánh ngọt không thấy có “yếu tố Pháp”. Khi bạn nói: “Bán cho tôi một cái bánh croissant”, người ta sẽ nghệt mặt ra. Nhưng nếu bạn nói: “Cho tôi một cái bánh con Cua”, chắc chắn ai cũng biết nó là cái gì.

Thật đấy, bạn cứ vào tiệm Chả Nghĩa ở Nguyễn Đình Chiểu, tiệm bánh mì Hà Nội ở Nguyễn Thiện Thuật hay nhan nhản bao nơi khác, bạn cứ nói chữ “croissant” xem, để tự kiểm chứng. Không phải là nỗi buồn vì bây giờ, người ta – mà không ít người đã đứng tuổi – đã không biết chữ “croissant” nghĩa là gì. Mà là một phân vân, về cả nền văn hóa mà người Pháp đã dày công vun đắp ở đây từ cả trăm năm ấy, nay cũng đã thành bụi thời gian.

jeudi 11 avril 2024

Ngô Nhân Dụng - Kishida và Marcos Jr. gặp Biden

Các chính phủ Mỹ sau này đã rút kinh nghiệm của “Đường Phòng thủ Acheson”, cho nên đã ký các hiệp ước bảo vệ Nhật Bản, Nam Hàn, Philippines và Australia.

Ngày Thứ Ba 9 tháng Tư, chủ tịch Tập Cận Bình tiếp Ngoại trưởng Nga Sergey V. Lavrov, chuẩn bị cho Tổng thống Vladimir V. Putin sẽ đến Bắc Kinh cầu viện. Tuần trước, bộ trưởng Tài chánh Mỹ Janet L. Yellen đã nhắc nhở các công ty Trung Quốc sẽ bị chế tài nếu giúp mua vũ khí cho cuộc chiến của Nga.

Ông Tập Cận Bình sẽ phải chọn, nếu ủng hộ Nga, một đồng minh thất thế, thì sẽ lãnh các hậu quả do lệnh cấm vận của Mỹ. Trong khi đó, lãnh tụ hai nước đồng minh ở Á Đông cùng qua Mỹ để thúc đẩy hợp tác mật thiết với nhau hơn.

Thái Hạo - Địa danh, một di sản văn hóa

Có lẽ không ai xa lạ gì với đồ cổ, bởi mức độ nổi tiếng về sự đắt đỏ, nhất là những món có niên đại lâu đời và có tính thẩm mỹ cao.

Mà thực ra cái gọi là “thẩm mỹ” ấy cũng chỉ có thể định tính một cách tương đối, cốt yếu nhất vẫn là giá trị thời gian – càng nhiều tuổi, đồ cổ càng đắt đỏ, có thể lên tới hàng triệu đô la. Có những món đã trở thành bảo vật quốc gia, được thiết lập chế độ an ninh đặc biệt để bảo vệ.

Nói đồ cổ vì xét ở những khía cạnh nào đó, nó rất gần với địa danh. Khi dù là vật thể hay phi vật thể, thì chúng đều mang trong mình các giá trị lịch sử, văn hóa, tinh thần... của quá khứ. Và xét rộng hơn, địa danh còn mang những thuộc tính mà cổ vật không có được, đó là tính đồng sở hữu của tập thể và sự sinh động hiện diện trong đời sống hiện tại của con người.

Lưu Trọng Văn - Vừa phải thôi quý vị !

“Quỳnh Đôi khoa bảng thật nhiều

Như cơn trên rú, như diều trên không”.

“Bắc Hà: Hành Thiện; Hoan Diễn: Quỳnh Đôi”

Đó Quỳng Đôi đi vào ca dao, tục ngữ bao đời nay vậy đó.

Lúc đầu làng có tên là “Thổ Đôi Trang”. Đến năm 1528, cụ Hồ Nhân Hy (đời Mạc) đổi tên thành làng Quỳnh Đôi, nay là xã Quỳnh Đôi, huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An. Cái tên Quỳnh Đôi liên tục đến hôm nay hơn 500 năm chứ ít ỏi gì.

mercredi 10 avril 2024

Nguyễn Gia Việt - Mùa gánh nước ở Miền Nam

 

Tới mùa khô hạn thì Nam Kỳ lục tỉnh chộn rộn lên vụ thiếu nước. Khi mà nước sông đã chè chè lợ lợ, kinh rạch trơ đáy, đất đai nứt nẻ.

Miền Nam không phải là toàn vẹn, đất phèn phần nhiều, những xứ gần biển thì quanh năm nước chè mặn pha ngọt, qua mùa nắng thiếu nước ngọt dữ dằn.

Ngày xưa nhà Miền Nam nào cũng có một hàng lu mái đầm, mái dú, da bò, vài cái khạp để đựng nước mưa. Nhà giàu xưa có những hàng lu rất bự ở sau hè.

mardi 9 avril 2024

Phạm Lưu Vũ - Địa danh

Địa danh là một phần của lịch sử, của tập quán, văn hóa, của phát triển hay suy vong.

Về tiến hóa, thì địa danh là cộng nghiệp của chúng sinh. Về tướng khí, thì địa danh là phong thủy, không ra ngoài phong thủy. Về căn tính, thì địa danh là thọ mạng của vùng lãnh thổ, của quốc gia, dân tộc.

Địa danh là vô thường, nên không phải bất sinh, bất diệt. Nghĩa là chuyện tên đất, tên làng… sinh diệt là chuyện bình thường. Nhưng địa danh sinh diệt theo hướng phát triển, tiến hóa… là thuận, mà sinh diệt do sự cưỡng bức của một vài nhân vật, của chế độ, thời thế… là nghịch. Thuận là điềm lành, nghịch là điềm chẳng lành của cả cộng đồng nên không thể xem thường.

Đặng Chương Ngạn - Không biết tên quê !

 

Một người đàn ông đi xa lâu năm trở về. Làng quê đổi thay nhiều, ông ta không còn nhận ra, bèn hỏi một em học sinh trước cổng trường:

 - Cháu ơi. Đây có phải xã Thanh Tập không?

 - Dạ không. Đây là xã Tiến Liên.

 - Vậy, xã bên cạnh có phải Hạ Hoàng không?

lundi 8 avril 2024

Phan Thế Hải - Dựng tượng đồng Lênin, kẻ sát nhân hàng loạt?

 

Lênin là nhân vật lịch sử vĩ đại gây nhiều tranh cãi. Với Việt Nam, Lênin là lãnh tụ, là nhà tư tưởng, là người truyền cảm hứng cho phong trào giải phóng dân tộc. Nhưng như thế chưa đủ, nhân kỷ niệm 100 năm ngày mất của ông (21/01/2024), các nhà nghiên cứu lịch sử đã có nhiều bài viết để đánh giá về ông một cách khách quan hơn, công bằng hơn.

Cùng với những điều ông làm được cho nước Nga và cho nhân loại thì tội ác của ông cũng rất lớn. Ông được cọi là người biến chủ nghĩa cộng sản từ lý thuyết đến thực tiễn, và cũng là người đưa ra học thuyết đấu tranh giai cấp đẫm máu, mở đầu cho việc tiêu diệt hàng trăm triệu người bất đồng chính kiến ở Liên Xô, Trung Quốc, Campuchia… và cả Việt Nam.

Cần nhớ lại rằng hầu như tất cả những đặc tính, những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa toàn trị ở Liên Xô đều bắt đầu dưới thời Lênin, chứ không phải Stalin và những người kế nhiệm.

samedi 6 avril 2024

Phạm Lưu Vũ - Chủ nghĩa cơ hội chính trị

 

Là tư tưởng dùng hình ảnh lãnh tụ một cách bừa bãi, bất chấp thực tại khách quan để chứng tỏ lập trường... hòng kiếm chác vị trí, chức vụ trong chính trị.

Sinh thời, chính VI. Lê Nin rất ghét điều này.

Cầm đầu tư tưởng này là PLê Kha Nốp, một trong những nhà lý luận hàng đầu của Đảng Cộng sản Liên Xô. PLê Kha Nốp công khai ca tụng Lê Nin ở mọi lúc, mọi nơi, khiến Lê Nin cũng phải phát ngượng mà bảo với các đồng chí của mình: “Nói như thể chân lý là con đẻ của anh ta (trỏ PLê Kha Nốp)”.

jeudi 4 avril 2024

Ngô Nhân Dụng - Nhật thực là điềm lành!

 

Người ta nói năng khiêm cung hơn, hay dùng chữ “có thể” (maybe) hơn chữ “luôn luôn, chắc chắn” (always). Người ta cũng dùng nhiều chữ “chúng tôi, chúng ta” (we, hoặc us) nhiều hơn chữ “tôi” (me). Họ chú ý đến những người khác hơn, không chỉ nghĩ đến mình.

Trong các nền văn minh cổ, ở Ấn Độ, Trung Quốc, Hy Lạp và các đế quốc Inca, Maya ở châu Mỹ, nhật thực là một “điềm gở,” báo trước những biến cố không lành. Mặt trời thường được coi là biểu tượng của ông vua. Khi “mặt trăng ăn mặt trời,” như lối nói của người Việt đời xưa, vị nguyên thủ quốc gia phải lo ăn chay, sám hối, làm lễ cầu đảo xin Trời Đất tha thứ cho mình và tất cả dân chúng tất cả những tội lỗi đã phạm.

Ngày nay, người ta biết nhật thực chỉ là một hiện tượng tự nhiên, có thể tiên đoán chính xác. Vì loài người đã tính được quỹ đạo của Mặt Trăng bay quanh trái đất. Người ta biết đúng ngày, giờ nào nó sẽ nằm giữa quả đất và mặt trời. Nhưng tâm lý con người vẫn náo nức trước cảnh tượng trời đất tối sầm; tinh tú hiện ra giữa ban ngày; khối đất đá này sẽ che khuất khối lửa lớn gấp 400 lần, nóng 5, 6 ngàn độ C ở ngoài vỏ.

lundi 1 avril 2024

Tạ Duy Anh - Những trang câm của lịch sử

 

Tuy đoạt giải Nobel năm 2015 và viết bằng tiếng Nga, Svetlana Alexievich lại bị ghét bỏ cả ở Belarus, quê hương bà, cả ở Nga.

Tất nhiên có lý do của nó.

Với bà thì "Putin không phải là một chính trị gia. Putin là một tay KGB. Và những gì ông ta làm là những cái việc khiêu khích xúi giục mà KGB vẫn làm". Còn chính quyền Belarus dưới mắt bà là "Hỗn hợp của mafia và Nhà nước Xô- viết". Bà cảm thấy bị tổn thương khi xem qua video cảnh "Những người lính Nga thiệt mạng ở Ukraina được chở về quê và được chôn bí mật, kín đáo như chôn bọn tội phạm".

dimanche 31 mars 2024

Trịnh Đình Sĩ - Viên Ngọc Giữa Thành Phố

 

Bất cứ ai tự cho rằng mình là dân Sài Gòn chính gốc, đều không thể nói mình không biết tấm ảnh này thể hiện hình ảnh khu vực nào của thành phố đáng yêu ngày xưa trong lòng chúng ta. Ngay cả người không phải dân địa phương cũng vẫn biết!

Quá nhiều những cái tên, quá nhiều những ký ức, quá nhiều những kỷ niệm mà bất cứ ai, trong đời mình suốt thời quá khứ và đến cả bây giờ, như tôi và như nhiều bạn khác, một khi vẫn còn ở đây đều có thể nhớ ra.

Người phụ nữ trẻ trong ảnh đang đứng nơi vỉa hè thương xá Tax. Trước khi có nó, tại Sài Gòn cho tới 1945 thì cửa hàng Courtinat nằm ở ngã ba Catinat – Général Dupré (Về sau là Tự Do – Thái Lập Thành) do vợ chồng ông bà Auguste và Caroline Courtinat dựng lên vào năm 1893 với tên Bazar Saigon, mới là số 1 trong ý nghĩa một điểm tập trung bán hàng rộng lớn và rộng rãi cho giới thượng và trung lưu của thành phố.

Lê Xuân Nghĩa - Đó là sự thật!

 

Xét cho cùng thì Việt Nam ta vẫn còn may mắn hơn nhiều so với Ukraine, khi chiến đấu với kẻ thù biết chấp nhận thất bại.

Cụ thể:

- Thua ở Điện Biên Phủ, Pháp chấp nhận rút lui.

- Mỹ thấy không thể thắng nên cũng tự rút lui.

Trần Thị Sánh - Tưng bừng Điện Biên

 

Đặt vé máy bay xong rồi đặt khách sạn trước ngày giải phóng Điện Biên (07.05) gần 2 tháng. Vậy mà không khách sạn, nhà nghỉ nào ở Điện Biên còn phòng nghỉ.

Nhờ mấy người quen đặt phòng cũng không được. Chả lẽ cứ leo lên máy bay rồi vào nhà dân ngủ nhờ, hoặc biết đâu có nhà nghỉ còn chỗ vì sắp xếp lịch rồi, vé máy bay không đổi được.

Rất may đến phút chót, khách sạn Hà Linh gọi điện dành cho mấy phòng, mấy chị em mình hăm hở lên đường.

samedi 30 mars 2024

Hoàng Quốc Dũng - Chiến tranh thế giới thứ III ?

 

Nhân loại đã chìm đắm trong chiến tranh trong suốt quá trình phát triển. Để tồn tại, súc vật phải giết nhau, phải ăn thịt nhau để tồn tại. Con người cũng chỉ là một loại động vật nên cũng không thể tránh khỏi quy luật sinh tồn.

Nhưng rồi tính súc vật của con người càng ngày càng ít đi vì con người càng ngày càng văn minh hơn qua thời gian tiến triển. Tiếc rằng trên thế gian có các dân tộc không chịu tiến hóa, không chịu phát triển.

Sau chiến tranh thế giới thứ II, phần lớn biên giới các quốc gia đã định hình. Liên hợp quốc được thành lập với sự tham gia của hầu hết tất cả các nước trên thế giới. Đại chiến đã nuốt đi hơn 50 triệu sinh mạng, tưởng rằng nhân loại đã quá tởn với chiến tranh. Đúng thế, tởn thật luôn. Nhưng cũng chẳng được bao lâu.

vendredi 29 mars 2024

Phó Đức An - Putin và Từ Hi Thái hậu

 

Tất cả những thuyết âm mưu minh họa cho chúng ta thấy khó khăn như thế nào, khi nhìn thế giới như nó vốn có với tất cả sự phức tạp của nó.

Kể từ cuộc chiến ở Chechnya, và đặc biệt là sự ủng hộ của Putin đối với cuộc chiến của Bashar Al-Assad chống lại tổ chức Nhà nước Hồi giáo, từ đó tổ chức khủng bố này có lòng căm thù vô hạn đối với Nga.

Đây thường là một thực tế khó hiểu đối với người châu Âu, vì những người theo đạo Hồi và Điện Kremlin đều có chung lòng căm thù phương Tây. Trong địa chính trị, kẻ thù của kẻ thù chưa chắc phải là bạn. Nhiều người thường tin rằng tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo chỉ gây chiến với các nước tự do. Nhưng trên thực tế, nó đang tiêu diệt những gì được coi là “dị giáo” và “dị giáo đồ”. Đó là một tên gọi rộng hơn, phổ biến hơn đã đẩy những kẻ khủng bố vào Kenya, Ấn Độ, Châu Âu và nước Nga ngày nay.

jeudi 28 mars 2024

Dương Quốc Chính - Trận đồi A1 Điện Biên Phủ

 

Hôm nọ đọc status của bạn Kiều Mai Sơn tố VTV cho cụ cựu chiến binh lên đóng thế, kể chuyện đào hầm đánh đồi A1 huyên thuyên cả. Nhưng đa số khán giả chắc chả biết chỗ nào sai. Vì dân ta nghe kể chuyện thấy lâng lâng là sướng, chả quan tâm đúng sai làm gì.

Hồi bé học sách giáo khoa và đọc sách thời ấy, thường chỉ biết tới trận đánh cuối cùng ở đồi A1 vào tối 06/05. Nhớ lâu vì mỗi ở đây có sáng tạo là đào hầm ngầm để đánh bom, dẫn tới thắng lợi. Bây giờ nghiên cứu lại, tư liệu chính thống của ta cả nhé. Chưa có thời gian tìm tư liệu Pháp.

Thực ra ta đánh đồi A1 là ba đợt, đánh mãi chả thắng, nói cho vuông là thua cmnr vì chết nhiều quá, chết nhiều hơn địch nhiều. Ta hy sinh hơn 1.000 quân, bị thương hơn 1.500 quân trong vài ngày tấn công, địch thiệt hại cỡ 1/3. Thế nên trung đoàn 174 phải tạm ngừng chiến thay vào đó là trung đoàn dự bị 102, mà cũng vẫn không thắng.

mercredi 27 mars 2024

Lê Học Lãnh Vân - Bạo động tắc tử

 

“Bất bạo động, bạo động tắc tử!” (Đừng bạo động, bạo động là chết!). Tiếng kêu trăm năm trước của cụ Phan Châu Trinh mang tới hôm nay nhiều suy nghĩ. Đọc câu người xưa để lại, nhìn sự việc trước mắt, tôi thấy ít nhất ba tầng suy gẫm như dưới đây.

Tầng dễ hiểu nhất ta có thể hiểu liền, là không nên đem sức mạnh cuốc, thuổng của Việt Nam đối đầu với sức mạnh cơ khí tiến bộ của Pháp. Kẻ hậu sinh sinh ra giữa thế kỷ hai mươi là tôi, qua tiếp xúc trực tiếp với không ít người sinh đầu thế kỷ hai mươi, biết rằng không ít các cụ thuộc giới trí thức xưa đồng ý với nhận định này. Không thể đem thắng thua luận tính hiệu quả của phương pháp, phải nhìn hậu quả trăm năm sau.

Tầng thứ hai là cuộc chiến khiến lòng dân trong một nước chia rẽ. Người suy nghĩ cạn chăm chăm cho rằng chỉ có hai hạng người, hạng cứu nước quyết tâm giành độc lập và hạng bán nước ôm chân đế quốc hưởng bơ thừa sữa cặn. Ta có chính nghĩa nên cứ thẳng tay chém giết bọn bán nước!

mardi 26 mars 2024

Mai Quốc Ấn - Không biết tôi có quá hồ nghi không?

 

…Nhưng sáp nhập tỉnh rồi tách tỉnh, sáp nhập huyện hay tách huyện và sáp nhập xã phường, hoặc tách xã phường trong suốt mấy chục năm nay đã khiến nhiều địa danh lịch sử biến mất.

Rồi sâu xa câu chuyện đất đai quy hoạch có chuyện dỡ đình, phá chùa, đập nhà thờ để dời đi nơi khác nữa.

Nó làm lịch sử bị thay đổi, sai lệch!